Tabletki antykoncepcyjne – skutki uboczne
Tabletki antykoncepcyjne uważane są za najpewniejszą metodę zapobiegania niechcianej ciąży. Pigułki wykazują o wiele wyższą skuteczność niż sposoby mechaniczne, takie jak prezerwatywy. Tabletki powinny być jednak odpowiednio dobrane, w przeciwnym razie mogą nieść ze sobą uciążliwe efekty uboczne. Kobiety, które palą papierosy lub są w trakcie laktacji, wymagają specjalnie dobranych tabletek. Przepisanie pigułek powinno każdorazowo zostać poprzedzone odpowiednim wywiadem lekarskim.
Jakie są rodzaje tabletek antykoncepcyjnych?
Różnice między poszczególnymi tabletkami antykoncepcyjnymi dotyczą głównie składu oraz działania. Antykoncepcja hormonalna stosowana doustnie od lat cieszy się popularnością, głównie ze względu na to, że progesteron i estrogen wpływają na fazy cyklu. Przewaga estrogenu sprzyja zapłodnieniu. Syntetyczna wersja progesteronu zapobiega więc zajściu w ciążę.
Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe zawierają zarówno estrogen, jak i progestagen. Ten drugi hormon hamuje owulację, przez co śluz staje się nieprzepuszczalny dla nasienia. Takie utrudnienie dla wędrówki komórki jajowej stanowi ochronę przed niechcianą ciążą. Estrogen z kolei zatrzymuje rozwój pęcherzyków w jajnikach. Niestety tabletki dwuskładnikowe nie są dla każdego. Z tej metody antykoncepcji nie mogą korzystać kobiety, które palą papierosy, zmagają się z otyłością lub są w trakcie laktacji.
Przeciwwskazaniem do antykoncepcji dwuskładnikowej są też przeróżne choroby w tym:
- rak jajnika
- rak piersi
- rak odbytnicy
- rak macicy
- zakrzepica
- nadciśnienie
- zaburzenia pracy serca
Antykoncepcja dwuskładnikowa opiera się na estrogenie, który przyspiesza krzepnięcie krwi. Właśnie dlatego pigułek tych nie wolno stosować przy określonych chorobach. Hormon ten stabilizuje błonę śluzową w macicy, zatrzymując tym samym krwawienie. Tabletki dwuskładnikowe sprawdzą się więc w przypadku kobiet zmagających się z niedokrwistością. Estrogeny mogą jednocześnie zwiększać ryzyko zatoru w płucach, zakrzepicy w żyłach, udaru lub zawału u osób z grupy ryzyka.
Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe mają w składzie progestagen, czyli syntetyczną alternatywę dla progesteronu. Ten sposób antykoncepcji działa głównie przez hamowanie owulacji i zmniejszanie przepuszczalności śluzu. Tabletki jednoskładnikowe mają za zadanie utrudnić wędrówkę plemników oraz zagnieżdżanie się zarodka. Ta metoda jest bardzo skuteczna, jednak konieczne jest pilnowanie pory przyjmowania tabletek. Przy tabletkach jednoskładnikowych pominięcie dawki lub stosowanie o różnych porach może zmniejszyć skuteczność działania oraz doprowadzić do zapłodnienia. Ta metoda antykoncepcji polecana jest dla kobiet karmiących piersią, gdyż nie wpływa negatywnie na jakość pokarmu. Rozpoczęcie stosowania jest możliwe w każdej chwili po porodzie, nie trzeba wstrzymywać się do powrotu miesiączki.
Skutki uboczne związane ze stosowaniem tabletek
Zarówno tabletki dwuskładnikowe, jak i jednoskładnikowe mogą nieść ze sobą skutki uboczne, takie jak:
- zatrzymywanie wody w organizmie, zwiększony apetyt i związane z tym wahania wagi,
- rozdrażnienie, smutek, wahania nastroju
- mdłości i nawracające migreny,
- pojawianie się krwawienia w różnych fazach cyklu,
- problemy z nawilżeniem pochwy, spadek libido,
- żylaki oraz pajączki,
- podatność na infekcje intymne zwłaszcza grzybicze
- pogorszenie stanu cery, wysypka, trądzik,
- bóle w podbrzuszu podobne do menstruacyjnych.
Odpowiedni wywiad lekarski i dobranie właściwych tabletek minimalizuje ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. W przypadku, gdy każda metoda hormonalna wywołuje negatywne reakcje ze strony organizmu, konieczna może być zmiana sposobu antykoncepcji.